Advocaat van de duivel

Ik lees momenteel Hidden Figures, van Margot Lee Shetterly, dat zich afspeelt in het Amerika ten tijde van de Tweede Wereldoorlog en de eerste jaren daarna, waar destijds nog aparte wc’s voor Afro-Amerikanen in gebruik waren. Staten als West Virginia waren destijds fel tegen integratie – en dus voor segregatie.

Als ik heel even advocaat van de duivel speel, kan ik me voorstellen dat bij voorstanders van segregatie, zoals bij iedereen, het ‘momentum van je verleden’ een rol speelt. Iets wat je al heel je leven doet en (dus) vanzelfsprekend acht, leg je niet zomaar naast je neer. Je identiteit is immers voor een groot deel gebaseerd op je verleden. Laat je een deel van je verleden los, door je ervan af te keren, laat je een deel van jezélf los – keer je je van jezelf af. Dat geeft op z’n minst wat wrijving.

Nog héél even in diezelfde schoenen, al beginnen ze inmiddels te knellen: standpunten en overtuigingen, al dan niet ethische, worden vaak overgedragen van ouder op kind. Door een overtuiging vast te houden die je van je ouders hebt meegekregen – ouders wier (groot)ouders misschien wel slaven hielden – laat je je loyaliteit aan hen blijken. Of aan je buren, overburen en de rest van de st(r)aat.

Als ik dit laatste punt iets breder mag trekken: vaak gaat het niet om wáár je van overtuigd bent, maar waaróm.