Destijds, toen de I Amsterdam-letters net op het Museumplein waren geïnstalleerd, liep ik in diezelfde stad op een foodtruckfestival en meende ik – je zag die slogan nu immers óveral – ‘I am shoarma’ te lezen bij een van de trucks.
Flauw zeg, zei ik tegen mijn toenmalige vriendinnetje.
Staat ‘Lamshoarma’, schat, zei ze.
‘Lezen is dromen met je ogen wijd open.’
– Marleen Hartog (thrillerschrijfster)
De afgelopen weken bevond ik me in het jaar 1000. Eerst op een Vikingschip, in Bjørn Andreas Bull-Hansens Vinland, daarna op Engelse bodem, in Ken Folletts De schemering en de dageraad.
In beide verhalen (ik mocht de vertalingen persklaar maken) keek ik mee over de schouder van een jonge, behendige scheepsbouwer en moest ik mezelf, vanwege alle plunderingen, verkrachtingen en martelingen, er regelmatig aan herinneren dat het fictie betrof. Echter: beide schrijvers hebben behoorlijk research gedaan, wat wel blijkt uit de precieze beschrijvingen van schepen, gebouwen, technieken, religies, wapens – en hoe deze te gebruiken – en zelfs gerechten.
Vogels lijken zich soms wel te wíllen laten zien – een zingende rietgors én een blauwborstje boven in dezelfde rietkraag, bijvoorbeeld. Hoefde ik mijn verrekijker niet eens voor mee te nemen.
Zaterdag zag ik een clubje staartmeesjes kwetterend van de ene naar de andere tak vliegen, in het Hertenkamp, en iets verderop zat een roodborstje vanaf een lage tak zo lang naar me te kijken dat het de vraag was wie nou wie bekeek; pas toen ik verder liep begon hij weer te zingen. Doorgaan met het lezen van “Vogels in Ypenburg”
Klein dorpje, iets hoger gelegen parkeerterrein naast een kerk, ik ben er met een vriend van vroeger. Staat me niet meer bij of we die kerk ook bínnen zijn geweest.
We zijn met de auto. Ik achter het stuur en ik kom verdomme maar niet weg uit dat dorpje. De straatjes zijn te nauw en ik moet constant in mijn spiegels kijken of ik niets raak. Ik begin te godverren en ben me er heel erg van bewust dat ik de klemtoon op de laatste o zet: ‘Godverredómme!’ Ik zeg dit zó vaak dat mijn vriend geërgerd uitstapt. Doorgaan met het lezen van “Godverredómme”
/* Commerciële uiting, van mezelf weliswaar, maar toch. */
Toen ik nog nat achter de oren als redacteur begon, redigeerde ik de eerste zoveel woorden voor nop, om zo de auteur te verleiden mij tevens de rest van zijn of haar manuscript onder handen te laten nemen. Inmiddels doe ik het andersom: ik redigeer (en reken) énkel nog de eerste zoveel woorden – 5 pagina’s om precies te zijn. Doorgaan met het lezen van “Manuscript-quickscan”
Ondanks dat ik inmiddels al jaren verlost ben van het negen-tot-vijfregime, heb ik op vrijdagen nog altijd een soort van ‘hè hè, het zit erop’-gevoel, waardoor ik me maar moeilijk tot werken kan zetten.
Intussen heb ik The Constant Gardener weer opgepakt. Le Carré weet zijn personages via de kleinste details tot leven te wekken en het zijn zíj die me telkens weer een bladzijde doen omslaan – al gaat dit wat trager dan gebruikelijk doordat ik veel woorden moet opzoeken. Elk geval verrijk ik zo mijn Engelse woordenschat.
Anthony Doerrs All the Light We Cannot See heb ik terug in de kast gezet. Doorgaan met het lezen van “Boekenboekenboekenboeken (2)”
Als Knight Rider-fan vond ik het echt héél raar om Michael Knight (‘the Hoff’) ineens zingend op een praalwagen in een Duitse commercial voor een pretpark te zien (‘I’ve been looking for freeeeedom’).
Als ik vroeger niet kon slapen ging ik naar de woonkamer, waar mijn ouders vaak nog tv zaten te kijken, en klonk daar meestal de stem van Mies Bouwman. Geen vrouw ter wereld heeft zo’n gemoedelijke, lieve stem als zij had. Doorgaan met het lezen van “Tv-momenten van vroeger die me zijn bijgebleven”
Literatuur is bij machte een fictief, of werkelijk bestaand maar bij de lezer onbekend personage tot leven te wekken.
